“บ้านเรียน” คืออะไร

“บ้านเรียน”  คืออะไร

    “บ้านเรียน” เป็นคำเรียกรูปแบบการจัดการศึกษาโดยครอบครัวของประเทศไทย ที่เป็นการจัดการศึกษาโดยมีบ้านเป็นฐานสำคัญของการเรียนรู้ ต่างจากการศึกษาในระบบปกติซึ่งรัฐเป็นผู้จัดการศึกษาในรูปแบบของโรงเรียน อีกทั้งยังมีหลายส่วนที่คล้ายคลึงกับรูปแบบการจัดการศึกษาแบบโฮมสคูล (Home School) ในต่างประเทศ  คำว่า “บ้านเรียน” จึงน่าจะเกิดจากการเทียบเคียงความหมายของคำว่า “โฮมสคูล”  และเรียกให้สอดคล้องไปกับคำว่า "โรงเรียน" ในบ้านเรา

      เมื่อศึกษาจากวิกิพีเดีย พบว่า มาจากคำว่า home schooling, homeschool (also called home education, หรือ home based learning is the education of children at home, typical by parent. (Wikipedia)

       อีกนัยหนึ่ง   “บ้านเรียน”  เป็นรูปแบบหนึ่งของการศึกษาทางเลือก ที่เชื่อมโยงเอาการศึกษาทั้ง 3 รูปแบบ คือ การศึกษาตามอัธยาศัย การศึกษานอกระบบ และการศึกษาในระบบมาบูรณาการเพื่อสร้างกระบวนการเรียนรู้ที่สอดคล้องกับตัวผู้เรียนเป็นรายบุคคล  โดยมีพ่อแม่หรือผู้ปกครอง ทำหน้าที่เป็นผู้รับผิดชอบ ดูแล และอำนวยการให้เกิดการเรียนรู้  รูปแบบและผลผลิตที่เกิดขึ้นจากกระบวนการเรียนรู้แบบบ้านเรียนที่ผ่านมา สะท้อนให้เห็นว่าบ้านเรียนเป็นนวัตกรรมทางการศึกษา ที่ตอบโจทย์เป้าหมายของการปฏิรูปการศึกษาของชาติไทยได้อย่างชัดเจนเป็นรูปธรรมทั้งในเรื่องการบูรณาการการเรียนรู้ ยึดผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง พัฒนาผู้เรียนอย่างเต็มศักยภาพและตรงตามความถนัด พัฒนาทักษะชีวิตและจิตใจ การมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน มีความหลากหลายของวิธีการเรียนรู้และการวัดและประเมินผล 

      โฮมสคูล (Homeschool)  ในประเทศไทย นิยมเรียกกันในหมู่ครอบครัวผู้จัดว่า “บ้านเรียน” ซึ่งต่อมาได้รับการยอมรับเป็oคำหนึ่งใน “สารานุกรมวิชาชีพครู” เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา ๘๐ พรรษา ที่สำนักงานเลขาธิการคุรุสภา จัดพิมพ์ขึ้นในปี พ.ศ.2552 (หน้า 221-224) โดยได้ให้ความหมายไว้ว่า “การศึกษาที่มีบ้านเป็นฐานของการเรียนรู้” อันเป็นรากฐานสำคัญตามวิถีชีวิตไทย

 ชื่ออย่างเป็นทางการของ "บ้านเรียน"   คือ “การจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานโดยครอบครัว” ซึ่งเป็นไปตามสิทธิที่บัญญัติไว้ในมาตรา ๑๒ ของพระราชบัญญัติการการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๔๒ และฉบับแก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๔๕ โดยมีกฎกระทรวงว่าด้วยสิทธิในการจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานโดยครอบครัว พ.ศ. ๒๕๔๗ เป็นกรอบแนวทางในการดำเนินการให้พ่อแม่ (หรือผู้ปกครองตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์) สามารถจัดการศึกษาให้แก่บุตรหลาน แทนการส่งไปสถานศึกษา 

ดังนั้น "บ้านเรียน" หรือ "โฮมสคูล (Homeschool)"หรือ “การจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานโดยครอบครัว”

จึงเป็นคำที่มีความหมายเดียวกันทั้งหมด

จะเรียก "บ้านเรียน" ก็ได้

จะเรียก "Homeschool" ก็ได้

จะเรียก "การจัดการศึกษาโดยครอบครัว" ก็ได้
จะเรียก "การจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานโดยครอบครัว" ก็ได้
เพราะคือความหมายเดียวกัน .... คือการจัดการศึกษาโดยครอบครัวนั่นเอง.